در ایران صنعت تولید کاغذ ابتدا با تأسیس کارخانه مقواسازی و با استفاده از کاغذهای باطله در کرج آغاز شد و حدود ۸۱ سال است که با تأسیس دو کارخانه کاغذ سازی پارس در هفت تپه خوزستان و کارخانه چوب و کاغذ ایران (چوکا) در گیلان، به صورت یک تکنولوژی مدرن و پیشرفته درآمده است.

مواد اولیه تهیه کاغذ

مواد اولیه انواع کاغذ به طور کلی، مواد سلولزی است که از منابع مختلف تهیه می شوند:

ساقه کتان، شاهدانه، پنبه که الیاف بلند (در حدود ۸٫۱ تا ۶ میلی متر)دارند.

ساقه گیاهانی مانند گندم، جو (کاه)، نی، کنف و غیره.

درختانی که برگ سوزنی دارند، مانند کاج(با الیاف بلند ) و یا برگ پهن، دارند مانند چنار (با الیاف کوتاه در حدود ۰٫۱تا ۸٫۱ میلی متر)

انواع کاغذ های باطله و یا خرده ها و قطعات مقوای کهنه

الیاف تفاله نیشکر



روش اول

رشته های کاغذ از مولکول هایی به نام سلو لز ساخته شده اند. سلولز مولکولی نخ مانند و دراز است که پیکر گیاهان را می سازد. هر یک از رشته ها، از هزاران مولکول سلولز درست شده که مانند رشته های طناب به دور هم پیچیده اند. چوب درختان مقدار زیادی سلولز دارند. از این رو، کاغذ را از چوب آنها می سازند.

برای ساختن کاغذ، درختان را می برند و به کمک دستگاه های ویژه ای، تنه ی آنها را ریز ریز می کنند. سپس، تکه های کوچک چوب را با مواد شیمیایی(از جمله سود، سولفات یا سولفیت) و مقدار زیادی آب داغ، مخلوط می کنند. به این ترتیب، خمیری از رشته های سلولزی به دست می آید. آن گاه، خمیر را روی یک توری فلزی می ریزند تا آب اضافی خود را از دست بدهد. سپس خمیر از لابه لای چند غلطک می گذرد و آب خود را بیشتر از دست می دهد. پمپ های مکنده ی آب، به این کار کمک می کنند. سرانجام، خمیری که به صورت ورقه ی درازی درآمده است، با گذشتن از لابه لای غلطک های داغ، که در دستگاه های بزرگ بیش از ۸۰۰ عدد است، خشک می شود و به صورت کاغذ در می آید. در پایان کار، دستگاهی که به رایانه ارتباط دارد، کلفتی کاغذ، اندازه ی آب و شمار سوراخ های احتمالی موجود در آن را بررسی می کند. در صورتی که کلفتی کاغذ در همه جا یکسان باشد، اندازه ی آب مناسب باشد و تعداد سوراخ ها چندان زیاد نباشد، کاغذ برش می خورد و به بازار فرستاده می شود.

گاهی با بهره گیری از مواد دیگری، کاغذهای بهتری ساخته می شود. برای مثال، برای این که کاغذ سطح صاف تری داشته باشد و آب زیادی به خود نگیرد، نشاسته یا رزین به دست آمده از درخت کاج را به آن می افزایند. برای ساختن کاغذهای بسیار نرم و سفید نیز کاغذ را از لابه لای غلطک هایی می گذرانند که دمای بیش تری دارند و سطح آن کاغذ ها را با مخلوطی از خاک چینی و آب می پوشانند. هم چنین، برای این که کاغذ محکم تر شود، به آن پنبه می افزایند. اگر هم بخواهند از کاغذ، دستمال کاغذی درست کنند، به آن نرم کننده می افزایند و با کمک مواد شیمیایی، میکروب های آن را از بین می برند. بنابراین، با بهره گیری از مواد گوناگون می توانیم کاغذهای ویژه، مانند کاغذهای صافی، کاغذهای روغنی، کاغذهای خوش بو، کاغذ نقاشی، کاغذ خوش نویسی، کاغذهای صنعتی، کاغذ دست شویی و گونه های دیگر، ساخت. چوب یک ماده قابل تجدید است که ترکیبی از سلولز و لیگنین(ماده چوب) و قسمت کوچکی از ترپن رزین (صمغ گیاهی) و اسید های چرب است.

چوب شامل %۴۵ سلولز، %۳۰ نیمه سلولز، %۲۳ لیگنین است.

لیگنین ماده ای چسبنده است که الیاف سلولز را به هم می چسباند .

مراحل تهیه کاغذ

پوست کندن درخت

کار تهیه کاغذ با بریدن چوب شروع می شود پوست درخت باید پاک شود قبل از اینکه در تهیه کاغذ مورداستفاده قرار گیرد یک استوانه چرخشی گردان که اطراف درخت حرکت می کنند پوست درختان را می کند. نوعی دستگاه برای کندن پوست تنه درخت استفاده می شود.

چیپس کردن

قبل ازاینکه تنه درخت به خمیر تبدیل شوندآن را به تکه های کوچک می برد یک چاقوی دوار با دور زدن تنه را به چیپس تبدیل می کند.

خمیر کردن

در مراحل تهیه خمیر سلولز و نیمه سلولز ها از لیگنین جدا می شود و چیز های دیگر مانند روغن و رزین آن جدا می شوند این مهم ترین مرحله ساخت است زیرا باقیمانده الیاف برای ساختن محصولی که ما کاغذ می شناسیم به کار می روددر اینجا دو مرحله اساسی تهیه خمیر وجود دارد.



خمیرسازی مکانیکی

در این مرحله پوست درخت کنده شده وتوسط دیسک فلزی دوار به خمیرتبدیل می شود این هم خوب است هم بد ، درصد خمیر قابل استفاده بالا بوده اما کیفیت کاغذ بدست آمده پایین تر است ۹۵ درصد چوب به خمیر تبدیل می شود در حالی که در خمیرکرافت این مقدار به ۴۵ تا ۵۰ درصد می رسد اما کیفیت کاغذ پایین تر است زیراخمیر سازی مکانیکی یک مرحله کاربرد فشرده انرژی است که مثل کرافت بازده نداردچون لیگنین ورزین درخت درخمیر موجود است ومراحل آسیاب کردن یا پودرکردن الیاف سلولز راپاره و خردکرده ودوام و استحکام خمیر را کاهش می دهد . در نتیجه خمیر دارای الیاف و شبکه ضعیف و ظرفیت لیگنین آن بالااست که باعث می شودوقتی درنورآفتاب نهاده می شودتیره به نظرآید.کاغذی که با این روش بدست می آیدبیشتردرطبع روزنامه ودفتر تلفن و موارداستعمال مشابه که مرغوبیت بالای کاغذ، واقعا موردنیاز نیست به کارمی رود.

استفاده از بخاردر خمیر سازی:

دریک تغییردر خمیر سازی مکانیکی چیپس ها از قبل بخار زده می شوند این مرحله را هم چنین مرحله ترمودینامیکی خمیر سازی می نامند . مرحله کم کردن مصرف انرژی به وسیله نرم کردن چیپس با بخار آب، بر آسیاب کردن ترجیح داردو بعد به مرحله بعدی می رود.

در خمیرسازی شیمیایی ترمو دینامیکی چیپس ها قبل از بخار دادن با سولفور آغشته می شود.این کاراجازه می دهد که لیگنین و رزین از چوب خارج شودکه درنتیجه خمیری محکم و قوی به دست می آیدخمیری که با این روش بدست می آیدمی تواند در تولید کاغذهای روکش دار استفاده شود.

 

تمامی خدمات چاپ را میتوانید در چاپ کن تجربه کنید